İstinaf Mahkemeleri Değerlendirme toplantısı 10 Şubat 2017 tarihinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesi'nde; Adalet Bakanı Sayın Bekir BOZDAĞ, HSYK Başkan Vekili Sayın Mehmet YILMAZ, Bakan Yardımcısı Sayın Bilal UÇAR, Adalet Bakanlığı Müsteşarı Sayın Kenan İpek, HSYK 1.Daire Başkanı Halil KOÇ, HSYK 3.Daire Başkanı Metin YANDIRMAZ, HSYK Üyeleri: Muharrem ÖZKAYA, Alp ARSLAN, Bakanlık ve HSYK yetkilileri. Ankara, İstanbul, İzmir, Adana ve civar il, ilçe Başsavcıları, Hakim ve Savcıların katılımıyla İstinaf değerlendirme toplantısı yapılmıştır.
ADALET BAKANI BEKİR BOZDAĞ'IN İSTİNAF MAHKEMELERİ DEĞERLENDİRME TOPLANTISINDA YAPMIŞ OLDUĞU KONUŞMASINDAN SATIR BAŞLARI
- İstinaflar, Türk Tarihinde Büyük Bir Yargı Reformunun Adıdır
Geniş kapsamlı bir istişare ile Türk yargısında tarihi bir dönemeci oluşturan istinaf yargılamalarının başarılı olması milletimizin beklediği adaletten en güzel cevap oluşturması bakımından neler yapabiliriz diye en iyi şekilde etraflıca konuşacağız. İstinaflar, Türk tarihinde büyük bir yargı reformun adıdır. Türkiye’de Cumhuriyet döneminde en büyük yargı reformu tartışmasız Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün yeni devlet ve Cumhuriyet’ten yeni bir yargı anlayışı ile hukuk alanında ve mahkeme teşkilatlarında yaptığı büyük devrim ve reformdur. O günden bu güne yargı alanında çok önemli değişikliker yapıldı. Yasalar hayata geçirildi. Ama tarihi önemde en önemli değişiklik nedir derseniz, İstinaf Mahkemelerinin kurulmasına ilişkin yasal düzenlemedir. En önemlisi de yasal düzenlemenin gereğini fiilen yapabilmektir. 20 Temmuz 2016 tarihinden itibaren Türk yargısı Cumhuriyet’in başından beri yapılan büyük devrimden sonra ikinci tarihi reformu hayata geçirmeyi başarmıştır. Bunun adı İstinaf’tır, İstinaf reformudur.
- Gerekirse Duruşma, Keşif Yapılabilir
Hiç şüphesiz ki yargılamaların kısa sürede sonuçlanması, adaletin doğru tecellisi, usul ekonomisinin gereklerine uygun hareket edilmesi, Yargıtay’ın gerçek anlamda içtihat mahkemesine dönüşmesi, vatandaşımızın uzayan yargılamalardan olan şikayetlerinin ortadan kaldırılması, aynı olaya aynı yetkilerle donatılmış daha yetkin üyelerden oluşacak bir heyetin bakabilme imkan ve fırsatının mevcut olması İstinaf’ı Türk yargı sistemi içerisinde çok farklı bir yere oturtmaktadır. İstinaf Mahkemeleri Türk yargı sistemi içerisinde sahip olduğu yasal yetkiler ve görevler bakımından ele alındığın da Yargıtay’dan da Danıştay’dan da daha etkin mahkemelerdir. Bu zaman içinde ortaya çıkacak. Gerek Yargıtay, gerekse Danıştay, İstinaf’ın olmadığı dönemlerde zaruretten vaka denetimi yapmıştır ama hukukilik denetimidir, vaka denetimi değildir. İstinaf’ın faaliyete geçmesinden sonra vaka denetimi tamamen İstinaf’a geçecek ve Yargıtay, Danıştay sadece hukukilik denetimi yapabilecek, İstinaf ise ilk derece mahkemesi gibi delillerin tamamını değerlendirme, gerektiği zaman bazı adli işlemleri tekrar etme, keşif yapma, duruşma yapma gibi pek çok imkan var.
- Yetkisi Önemli ve Güçlü
Kullanmak zorunda değil bunları ama ihtiyaç duyduğunda kullanıp kendini ilk derece mahkemesi gibi konumlandırıp, işin esası hakkında karar verme hak ve yetkisine sahiptir. Yargıtay’ın böyle bir yetkisi yoktur. Danıştay’ın da böyle bir yetkisi yoktur. Anayasa Mahkemesi bireysel başvuru yoluyla baktığı işlerde de böyle bir yetkiye haiz değil. O nedenle İstinaf Mahkemelerimizin sahip olduğu yetki çok önemli çok güçlü ve büyük bir yetkidir.
- İlk Düğmeyi Kurucu Kadro İlikleyecek
İstinaf’ta görev yapan Başkan, Başsavcı ve üyesi yargı mensuplarından hasetten ricam bu yasanın verdiği yetkileri kullanmakta çekingen davranmamaları. Yasa neyi emrediyorsa o yasanın gereğini yerine getirmelidir. Eğer İstinaf Mahkemelerimiz kendilerini Yargıtay ya da Danıştay yerine koyarak hukuki denetimle yetinip, dosyaları ona göre değerlendirirse o zaman istinafı biz başta öldürürüz. Sağlıklı gelişmesinin önüne en büyük seti biz koymuş oluruz. İstinaf’ta görev yapan bütün yargı mensuplarından tekrar tekrar diyorum ki işin esası hakkında yanlış varsa kararı siz düzeltin ilk derece mahkemesine göndermeyin, eksik varsa siz tamamlayın ilk derece mahkemesine göndermeyin mümkün olduğu kadar, imkanlar el verdiği kadar biz bunu yapalım. Her gelen eksikliği tamamla diye mahal mahkemesine iade edersek, her gelen yanlışlığı işaretleyip mahal mahkemesine gönderirsek o zaman İstinaflar kendilerine yüklenen tarihi görevi laikiyle yerine getiremezler. O nedenle İstinaf mahkemelerimizin bundan sonraki yapacağı işlerin başarısı başkanların, üyelerin, savcıların vazifelerini yasaların gerektirdiği şekilde yapmasına bağlıdır. Nasıl ilk düğmeyi nasıl iliklerseniz öyle giderse iş, ilk düğmeyi ilikleyenler İstinaf’ın kurucu kadrolarıdır. Siz İstinaf Mahkemelerinin kurucu kadrolarısınız. Temeli siz atıyorsunuz, binayı siz inşa ediyorsunuz. Sizden sonra gelenler bu binayı yıkamazlar, bu temeli değiştiremezler. Ancak içinde değişiklikler yapabilirler. Onun için temeli doğru atmak, mimariyi doğru kurgulamak binayı doğru yapmak ancak sizlerle mümkün olur. Ben hepinize güveniyorum.
- Bırakacağınız İzler Bizden Sonrakilere Yol Gösterecek
Adalet Bakanı, HSYK Başkanı olarak hepinize inanıyor ve güveniyorum. Çünkü İstinaf’ta görev yapan Başkan, Başsavcı ve üyelerimizin hepsi gerçekten hakkıyla buradalar, becerileriyle buradalar. İnanıyorum ki fedakarlıklarıyla İstinaf’ın Türkiye’de doğru bir şekilde konumlanması ve gelişmesi konusunda büyük başarılar sağlayacaklar, önemli adımlar atacaklardır. Şimdiden yaptığınız çalışmalar için teşekkür ediyor, yapacağınız çalışmalar için de başarılar diliyorum. Zor bir görev çünkü ilkini siz yapıyorsunuz. Önünüzden gidenler yok ki nasıl gitmişler bakasınız, ayaklarını takip edesiniz. İlk gidenlersiniz, ilk iz bırakanlarsınız. Onun için gidişiniz de, iz bırakışınız da bizden sonrakiler açısından çok önemli rehberler olacak, yol göstericiler olacaktır. Buna da hepimizin hassasiyet gösterdiğine inanıyorum. İçerik: basin.adalet.gov.tr
ANTALYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAŞSAVCISI RIZA CAN'IN KONUŞMASINDAN SATIR BAŞLARI
-Şehitlerimize Allah'tan Rahmet Dilerim
1 Eylül 2016 tarihinde büyük bir heyecanla girdiğimiz, meslektaşlarımızla birlikte aynı şevk ve heyecanla çalışmaya devam ettiğimiz Bölge Adliyemize hoş geldiniz, onur verdiniz, hepinizi saygıyla selamlıyorum. Sözlerime başlamadan önce dün kaybettiğimiz şehitlerimize Allah'tan rahmet, yaralı askerlerimize acil şifalar diliyorum.
-Binanın Geçici Kabulü Yapılmıştır.
Müsaadenizle adliyemizle ilgili bilgi vermek istiyorum. Toplam alanı 16.229 m2 arsada 2 bodrum üzerine + 9 kat toplamda 11 kat şeklinde inşaa edilen, toplam maliyeti 76 milyon 700 bin lira olan, inşaatına 01.06.2014 tarihinde başlanan binanın geçici kabulü yapılıp kesin kabul henüz yapılmamıştır. Toplam alanı 72.930 m2 ve 36 daire kurulabilecek şekilde planlanan binamızda, Bakanlığımızın izinleri doğrultusunda faaliyete geçirmek istediğimiz, henüz tefrişi yapılmayan 10 odalı misafirhane ile alakart restoran bulunmaktadır. Ayrıca yemekhane, kafeterya, çocuk bakım odası gibi sosyal alanlar mevcuttur. Yakında PTT ve banka hizmetleri verilmeye başlanacaktır.
-Bölge Adliye Mahkemeleri Yargıya Verilen Değer Açısından Çok Önemlidir
Arsa temini, binanın yapımı ve tefrişi aşamalarında desteklerini esirgemeyen Sn. Bakanımıza, Sn. Müsteşarımıza, Strateji Geliştirme Başkanımıza, İdari ve Mali İşler, Teknik İşler ve İşyurtları Daire Başkanlarımıza şükranlarımı arz ediyorum. Yine bu aşamada emeği geçen personelimize, proje mimar ve müteahhit firma yetkililerine, tüm çalışanlara teşekkür ediyorum. Başta Sn. Bakanımızın, sizlerin, bu toplantıya katılımını; Bölge Adliye Mahkemelerini yargıya verilen değer açısından çok önemsediğimizi ifade etmek isterim.
Yüce Rabbimin izniyle bu mekanın yargı alanında güzel hizmetlere tanıklık edeceği inancıyla tekrar hoşgeldiniz. Sağolun.
ANTALYA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ BAŞKANI ALİ NEVZAT AÇIKGÖZ'ÜN KONUŞMASINDAN SATIR BAŞLARI
Mahkememizin açılış törenine katılarak bizleri onurlandırmanızdan dolayı sizleri saygıyla selamlıyorum. Hoş geldiniz, şeref verdiniz.
- İstinaf Mahkemelerinin Yargı Sistemine Dahil Edilmesi Tarihi Bir Adım Olmuştur
Adil yargılamanın, yargılamada süratin ve verimliliğin sağlanması bakımından, yargı sistemine (ikinci derece) İstinaf Mahkemelerinin dahil edilmesi çok önemli ve tarihi bir adım olmuştur. Bu tarihi adımın atılmasını sağlayan, başta sayın Cumhurbaşkanımız, Başbakanımız, Bakanımız, Müşteşarımız ve HSYK başkan ve üyelerimiz olmak üzere tüm emeği geçenlere şükranlarımızı arz ediyoruz.
- Birçok Gelişmiş Ülkede Üç Dereceli Yargı Sistemi Uygulanmaktadır
İstinaf Mahkemeleri daha güvenceli bir yargılama yapılmasını sağlayacaktır. Çünkü ilk derece mahkemesi kararlarına karşı, önceden yapılmakta olan tek dereceli ve sadece kararların hukuka uygun verilip verilmediği hususu ile sınırlı kontrol ve denetim mekanizması yerine, iki dereceli bir kontrol mekanizması oluşturulmuştur. Bir kararın iki ayrı üst yargı organınca denetlenmesi, daha sağlıklı ve doğru karar verilmesi imkanını doğuracaktır. Ayrıca, istinaf aşamasında sadece hukuki denetim ile yetinilmeyip aynı zamanda ve gerektiğinde yeniden yargılama yapılması imkanının olması, kararların daha sağlıklı ve isabetli verilmesini sağlayacaktır. Bu sebepledir ki, uzun yıllardan beri birçok gelişmiş ülkede üç dereceli yargı sistemi uygulanmaktadır.
- Yargıya Duyulan Güven Artacaktır
İstinaf Mahkemelerinin faaliyete geçmesi sonucu kararlara karşı denetim mekanizmasının artması ile yargıda ortaya çıkan adil yargılanmayla ilgili sorunlar da azalacak ve yargıya duyulan güven artacaktır. İstinaf Mahkemeleri Yargıtay'ın şu anda aşırı derecede fazla olan iş yükünün de azalmasına katlı sağlayacağından, Yargıtay'ın da hukuki denetim işlevini daha iyi yapması ve içtihat mahkemesi olarak fonksiyonunu daha iyi yerine getirmesini de mümkün kılacaktır.
- Yargıtaya Giden İşler Azalacaktır
Sayın Bakanım, Değerli konuklar; İstinaf mahkemelerinin faaliyete geçmesi ile ceza davalarında verilen kararların, %90'ı; hukuk davalarında verilen kararların da % 87 si istinaf aşamasında kesinleşmekte ve Yargıtay'ın önüne gitmemektedir. Böylece Yargıtay'a giden işler yıllık bu oranda azalmaktadır.
Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairelerine 2016 yılında toplam 3506 iş gelmiş olup; bunun 3059 u karara bağlanmıştır. Ceza Dairelerinde gelen dosyaların karara bağlanma süresi 6.9 gün olup, iş çıkarma oranı %87.2'dir.
Bölge Adliye Mahkemeleri Hukuk Dairelerine gelen toplam iş miktarı 4882 olup; bunun 4217 si karara bağlanmıştır. Hukuk Dairelerinde gelen dosyaların karara bağlanma süresi 6.1 gün olup, iş çıkarma oranı %86.3'dür.
- Tüm Gücümüzle Çalışmaya Devam Edeceğiz
İstinaf Mahkemelerine atanan şahsım ve tüm arkadaşlarım kurucu sıfatıyla bu mahkemelerde değişik kademelerde görev almanın gururu ve sevincini yaşamakla birlikte tarihi sorumluluğumuzun ve misyonumuzun farkındayız. Bir ekip ruhu ile bu sorumluluğumuzun gereklerini en iyi şekilde yerine getirmek için hiç hız kesmeden, mesai mefhumuna bağlı kalmaksızın, gece, gündüz, tatil demeden tüm gücümüzle çalışmaya devam edeceğimizin bilinmesini dilemekteyiz.